Wat je lust is een momentopname

Wat je maag verdraagt en wat je lust is iets wat alleen de chemo- en kankerpatiënt zelf kan ontdekken en aangeven. Helaas is dit iets wat voortdurend verandert. De maag kan elk moment slechter worden, het smaakverlies kan elk moment veranderen. In de eerste week na de chemo, als je misselijk bent, is ook alles anders dan wanneer die misselijkheid weer is weggetrokken. Als kankerpatiënt kun je nooit, voordat je iets daadwerkelijk in je mond hebt, aangegeven of voorspellen of het je zal smaken en of je maag het zal verdragen.

De chinezen over voedsel

De Chinese gezondheidsleer maakt onderscheid tussen cooling foods en warming foods. De leer raadt aan om na afloop van chemotherapie ter herstel van het lichaam bij voorkeur voor cooling foods te kiezen. Dat zou helpen m.b.t klachten als opvliegers, droge mond, constipatie, droge huid en jeukende huid, slapeloosheid, angst en vermoeidheid.

Recepten van voedingenkankerinfo.nl bij smaakverandering

Op de website van voedingenkankerinfo.nl staan recepten die speciaal zijn ontwikkeld voor patiënten met smaakveranderingen. De smaak van de gerechten is getest bij mensen met kanker die chemotherapie kregen en aangepast aan de wensen die deze patiënten aangaven. De recepten zijn minder geschikt bij mond- en keelproblemen.

Recepten voor patienten met mond en keelproblemen

Als eten even moeilijk is: receptenboek voor hoofd-halspatiënten, die eetproblemen ervaren. Bij het samenstellen van de recepten hebben de makers met name gelet op de juiste voedingsstoffen en de substantie. Sheena: 'Het is voor deze groep patiënten belangrijk om voldoende calorieën en eiwitten binnen te krijgen. Daar hebben we op gelet, net als op de substantie van het eten. Die moet vloeibaar en zacht zijn.'

Gezond eten rond chemotherapie: "Wat ooit heerlijk was, smaakt niet meer, weet de echtgenoot van José van Mil uit ervaring. “Smaak doet er bijna niet toe. Maar de structuur en temperatuur van een gerecht des te meer.” Haar man Paul Somberg heeft de ziekte van Kahler. Samen met een radioloog/ psycholoog en een diëtiste maakte José van Mil het receptenboek." (bron: kanker.nl)

Lees kritisch bij blogs met tips van patiënten over eten

Er bestaat een aantal blogs op internet van patienten die hun strijd met eten tijdens chemo beschrijven. Als je zoekt op ‘chemo en eten’ kom je daarbij uit. Ook op fora als Amazones komen items over eten en chemo voor, waarin patienten elkaar advies geven. Wees je, als je op dit soort sites zoekt, ervan bewust dat patiënten vooral gefocust zijn op welk eten ze weg kunnen krijgen of lekker vinden. Of de recepten ook gezond voor je zijn met het oog op hormonale kanker of bv. Her2neu gevoelige kanker staat daar los van. Idem dito of je overgewicht of ondergewicht hebt. Een van de bekende medicijnen rond chemo heeft bijvoorbeeld enorme eetlust in vette en zetmeelhoudende dingen als gevolg, twee bekende dikmakers. Veel kankerpatiënten komen juist kilo’s aan door de chemotijd.

Pas op met 'wat werkt wel adviezen'

Daarnaast bestaat er een aantal sites die algemene adviezen geven over wat wel en niet te eten tijdens chemo. Ik neem hieronder twee voorbeelden op, al vind ik het eigenlijk ‘gevaarlijke’ info. Als (partners van) patienten dit soort lijstjes gaan volgen in plaats van aan de patient zelf vragen wat hij wel en niet lust, kan ‘eten’ een enorme strijd tussen partners worden. Hoe ingewikkeld het ook is, de smaak en eetlust worden door chemo op zo’n onvoorspelbare manier beinvloed, dat je elke keer wat anders lekker vindt, of juist niet eten kunt. De oplossing voor het ene moment, kan een ramp zijn voor het andere moment. En het is heel moeilijk om dat als patient zelf te voorspellen. Je weet immers pas als het in je mond zit of het nog hetzelfde smaakt als daarvoor en of het je misselijk maakt of niet.

Desondanks een lijstje met makkelijk verteerbaar voedsel

Desondanks dus drie verwijzingen naar lijstjes met voedsel dat makkelijk verteerbaar is en/of zacht voor mond of maag:
•    Een pdf met makkelijk verteerbaar voedsel (bron: Rijnstate Ziekenhuis)
•    Voedingstips van Leerwiki.
•    De folder van o.a. Beleef je smaak geeft je 40 tips & tricks die je kunnen helpen in die zoektocht naar wat voor jou werkt in omgaan met eten bij kanker.

Tot slot stuitte ik op de site Cooking for chemo (Amerikaans). De site is gemaakt door een kok wiens moeder kanker kreeg en voor wie hij recepten is gaan ontwikkelen. De betrouwbaarheid en bruikbaarheid van zijn recepten blijft niet in te schatten. Maar toch, wie weet heb je er wat aan.